آیا هنوز با وجود مصرف منابع آهن کمبود آهن در باغ و زارعت شما وجود دارد؟ امروز در خصوص اینکه از چه نوع کود آهن استفاده کنیم که این مشکل را تا حد بسیار زیادی کاهش دهیم صحبت خواهیم کرد. اما ابتدا باید به دنبال بر طرف کردن مشکل آن باشیم و ببینیم که ایراد کمبود آهن در خاک ها و باغات در چیست. و سپس برای آن اقدام لازم و مورد نیاز را انجام دهیم. یکی از دلایل اینکه در اکثر خاک های کشاورزی کمبود آهن وجود دارد وجود برخی از عناصر مانند آهک و ph بالای خاک و یا عدم وجود مواد آلی که بتواند از آهن در برابر عناصر دیگر محافظت نمایید.آهن یک عنصر فلزی می باشد و پس از مصرف در تاثیر بار های الکتریکی در خاک قرار می گیرد که باعث عدم دسترسی ریشه گیاه به آن می شود.برای این مشکل چه باید کرد؟
تاثیر آهن بر رشد گیاهان:
دلیل استفاده از آهن را شاید بسیاری از کشاورزان نمی دانند.و یا بر اساس تجربه هر ساله استفاده می کنند. و یا با ظاهر شدن علائم کمبود آن در درختان اقدام به مصرف آن می نمایند. یکی از علائم کمبود آهن در درختان و گیاهان زرد شده برک های جوان درخت یا گیاه می باشد.اما مصرف آهن چه تاثیری خواهد داشت؟ به طور خلاصه و ساده بیان کنیم آهن باعث تولید کلروفیل در گیاه می شود. چنانچه کلروفیل به اندازه لازم تولید نگردد باعث موجب کاهش پردازنده غذایی گیاه شده و در نتیجه کاهش عملکرد گیاه را در پی خواهد داشت.در واقع زرد شدن برگ های کاهش فتوسنتز را به دنبال خواهد داشت.و غذا سازی
دلیل کمبود آهن در خاک چیست؟
ابتدا باید ببینم چرا کمبود آهن در همه خاک های کشور به وضوح مشهود می باشد؟ تقریبا همه کشاورزان با مصرف کود آهن آشنا هستندو علی رغم مصرف انواع کودهای آهن و تامین آن به روش های مختلف ولی باز هم همچنان کمبود آهن در محصوات مشاهده می شودکه .معمولا در این حالت اقدام به استفاده مجدد از آهن اقدام می کند. و از طرفی استفاده بیش از حد آهن نیز باعث ایجاد رسوب آهن می شود. سوال این است چرا آهن جذب نمی شود؟آهن همانند روی و مس یک عنصر فلزی محسوب می شود که پس از وارد شده در خاک تحت تاثیر بارهای الکتریکی ذرات درون خاک قرار می گیرد.چند عامل که بروی عدم جذب آهن تاثیر گذار می باشند عبارتند از:
- بالا بودن میزان آهک و ph درون خاک
- استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی که موجب بر هم زدن ساختار طبیعی خاک می شود
- عدم استفاده از مواد آلی و فشرده شدن خاک
- عدم استفاده از منابع طبیعی و ارگانیک مانند گوگرد مایع ارگانیک برای اصلاح خاک
- عدم انتخاب صحیح برای تامین آهن و عدم مصرف صحیح از آن
در حال حاضر انواع منابع تامین آهن مورد استفاده قرار می گیرد اما هنوز مشکل کمبود وجود دارد و این نشان می دهد مشکل در عدم مصرف آهن نمی باشد. با توجه به موارد بیان شده می توان نتیجه گرفت مشکل در عذم جذب آهن می باشد.چه اقدامی می توان انجام داد که آهن به خوبی جذب شود؟
راهکار کاهش کمبود عنصر آهن:
برای جبران آهن در کشاورزی و باغداری راه های گوناگون وجود دارد که مرسوم ترین آن در باغداران استفاده از براده آهن و یا آهن پودری و آهن مایع می باشد. همه این موارد می تواند برای درختان و گیاهان ما مفید واقع شود. البته مهم ترین عامل طریقه جذب آن می باشد. استفاده از آهن به تنهایی کفایت نمی کند. زیرا همان طور که گفته شد عواملی وجود دارد که باعث عدم جذب می شود.بنابراین لازم است ابتدا این عوامل را کاهش دهیم مثلا با کاهش یک واحد آهک موجود در خاک جذب آهن افزایش قابل توجهی خواهد داشت. چون آهن یک عنصر فلزی می باشد از تاثیر برخی از عناصر و بارهای الکتریکی درون خاک را بر روی آن را کاهش دهیم. یا در اینجا می توان دو نوع کود را قبل از مصرف آهن پیشنهاد می دهیم.
استفاده از گوگرد مایع ارگانیک به دلیل دارا بودن گوگرد معدنی در کاهش آهک خاک و ph آن بسیار مفید می باشد. همچنین دارای مواد آلی نیز می باشد که در بهبود ساختار خاک از نظر میکرو ارگانسیم ها بسیار مفید می باشد.البته گوگرد ارگانیک فقط برای کاهش آهک داخل خاک استفاده نمی شود زیرا گوگردهای مایع ارگانیک خود به تنهای یک کود کامل می باشد توصیه می کنیم حتما مزایایی گوگرد مایع ارگانیک را مطالعه نمایید.
یکی دیگر از کود های پیشنهادی مصرف کود هیومیک اصل می باشد. منظور از هیومیک اصل هیومیکی است که دارای مواد لئوناردیت می باشد. کودهای هیومیک نیز به دلیل مواد آلی باعث اثر کلاته کردن در آهن می شود. و این امر باعث پایداری بهتر آهن می شود. و همچنین باعث جذب بهتر آهن توسط ریشه ها خواهد شد. از مزایایی اسید هیومیک نه فقط برای جذب آهن بلکه در موضوعات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.البته هنوز در مورد نوع آهن صحبت نکرده ایم. که در ادامه در مورد آن صحبت خواهیم کرد.
چه نوع کود آهن را مصرف کنیم؟
طی تحقیقات انجام شده نشان می دهد بهترین نوع آهن کود آهنی کلاته می باشد. کلاته یک نوع ویژگی می باشد که از آهن در برابر تاثیر عناصر داخل خاک حفاظت می کند و آن را پایدار تر می نماید. استفاده از منابع آهن مرسوم مانند براده آهن و یا پودر آهن عملکرد مناسب و تاثیر گذاری مطلوب را نخواهند داشت.حتی اگر میزان آهن در خاک شما تثبیت شود تا آماده برای جذب نشود تاثیر نخواهد داشت. زیرا آهنی که ما نیاز داریم برای جذب بهتر باید فرآوری شده باشد.آهن و همه عنصر برای جذب باید در خاک سولفاته و یا اکسید شوند تا برای گیاه قابل جذب باشد.اینکه براده آهن یا پودرهای آهن شاید ارزان قیمت و به صرفه باشند اما عملکرد پایین نسبت به کودهای آهن فراوری دارند.و به فرض آنکه در خاک نیز اکسید شود باز هم به این صورت قابلیت جذب توسط ریشه را ندارد.
کود آهن مایع آلی:
یکی از بهترین کودهای آهن که به صورت ارگانیک و بدون هیچ گونه رسوب در خاک می باشد.کود آهن آلی به عنوان یک کود آهن کامل شناخته شده می باشد. و فقط عنصر آهن نیست. این کود با دارا بودن مواد آلی مانند نیتروژن آلی، کربن آلی و کلاستر آهن و اسید هومیک آلی می باشد که از این رو دارای ارزش عملکردی بسیار بالایی می باشد. همان طور که در بالا نیز اشاره شد مواد آلی و تاثیرات اسید هیومیک بر خاک بسیار مهم و حیاتی می باشد.کود آهن آلی با اثر کلاته در حفظ و تبادل به موقع آهن با ریشه به کمبود آهن در درختان شما کمک شایانی می نماید.و در مقابل آب شویی نیز بسیار مقاوم است.